چرا ما در ایران گرفتار تفکر استخاره‌‌ای هستیم؟/درباره قرارداد با توتال

قرارداد جدید وزارت نفت با شرکت فرانسوی توتال و مفاد حیرت انگیز آن که طبق نظر برخی کارشناسان، سرمایه ملی مردم ایران را تا سال‌های طولانی به خارجی‌ها واگذار می‌کند، انتقادات زیادی را از سوی کارشناسان به دنبال داشته است؛ انتقاداتی که گویا به مذاق بیژن زنگنه خوش نیامده و سبب شده تا سخنان تندی را بر زبان بیاورد.

زنگنه که تاکنون با محرمانه نگه داشتن بسیاری از جزئیات قرارداد تلاش کرده تا مفاد این توافق که از نظر کارشناسان اقتصادی بسیار نامعقول و نامناسب است، فاش نشود، در مصاحبه‌ای مدعی شده که دشمن و دوست در فضای بین‌المللی معنی ندارد و حتی کشور مانند فرانسه که سابقه بزرگترین جنایت‌ها علیه مردم کشورمان را دارد نیز نباید دشمن شمرده شود.

او تاکید کرده است: «ما در ایران گرفتار تفکر استخاره‌‌ای هستیم، همه چیز را سریعا‌ می‌خواهیم بدانیم خیر است یا شر. درحالی که زندگی مانند کامپیوتر صفر و یک نیست، بلکه مجموعه‌‌ای از خیر و شر است. این حرف ها که «در جهان چه کسی دوست ما است» یا «فلان کشور برادر ماست» یعنی چه؟! به طور کلی برادر، دوست و رفیق همه در برابر منافع ملی تعریف‌ می‌شوند، در زندگی و روابط سیاسی امروز نیز همینطور است؛ چرا که در دنیا نیز ائتلاف بین افراد صورت‌ می‌گیرد.»

جالب است که زنگنه در بخش دیگری از این مصاحبه اعتراف کرده که به دنبال اعطای امتیاز بیشتری به فرانسه بوده اما انتقادات افکار عومی مانع از آن شده است: «بهترین قرارداد عالم، قرارداد امتیازی است که میدانی را به شرکتی برای درازمدت و مالکیت میدان را برای ۴۰، ۵۰ سال بدهیم. اما به دلایل سیاسی، تاریخی، اجتماعی و فرهنگی‌ نمی‌توانیم این کار را انجام بدهیم.»

اما وقتی از دشمن بودن فرانسه حرف می‌زنیم، از چه حرف می‌زنیم؟

اگر بیژن نامدار زنگنه یکی از بستگانش را به دلیل ورود نخستین محموله خون آلوده به ویروس ایدز از فرانسه، از دست داده بود...

اگر بیژن نامدار زنگنه یکی از بستگانش را به دلیل اصابت موشک‌های هواپیماهای فرانسوی «میراژ» در جنگ تحمیلی از دست داده بود..

اگر بیژن نامدار زنگنه یکی از بستگانش را به دلیل ترورهای کور منافقین که اکنون در قلب فرانسه ساکن هستند، از دست داده بود...

اگر بیژن نامدار زنگنه یکی از بستگانش را به دلیل تحریم‌های سخت دارویی فرانسه علیه کشورمان از دست داده بود...

حتی اگر بیژن نامدار زنگنه اعتقادی به برجام و مثبت بودن آن داشت و نقش مخرب و منفی فرانسه در فرایند به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای را دیده بود...

شاید راحت‌تر می‌توانستیم با او درباره «دشمن» بودن فرانسه صحبت کنیم.

جالب است که زنگنه قائل به دوست و دشمن در فضای روابط بین‌الملل نیست و این امتیازات بی‌سابقه را به «رفقای فرانسوی» داده است؛ امتیازاتی که یک ملت سال‌ها برای به دست آوردن آنها زحمت کشید و خون و عرق ریخت، حالا با یک امضای زنگنه به حراج بین‌المللی گذاشته شده است.

اما نکته جالب تر!

رویترز: پاتریک پویان، رئیس شرکت توتال فرانسه در حاشیه یک کنفرانس تجاری در جنوب فرانسه در پاسخ به سوالات خبرنگاران حاضر به جانبداری از هیچ یک از طرف های درگیر در بحران قطر نشد و گفت: «من در قطر قطری هستم، در امارات اماراتی و در ایران ایرانی. این فلسفه کار ماست.»

وی افزود: «من لازم نیست بین کشورها یکی را انتخاب کنم.»

پویان که قرار است هفته آینده به قطر سفر کند گفت، خط لوله میان قطر و امارات هنوز کار می کند. وی از اینکه امور شرکت توتال به عنوان یک ابزار اعمال فشار سیاسی مورد استفاده قرار نگرفته اظهار خشنودی کرد.

قطر در کشورهای هر دو سوی بحران قطر سرمایه گذاری های عظیمی انجام داده است. این شرکت ماه گذشته توانست بخشی از سهام میدان نفتی الشاهین قطر را که بزرگترین میدان این کشور است به دست بیاورد. توتال همچنین در سال 2015 اولین شرکت نفتی بود که یک قرارداد 40 ساله را برای تولید نفت از برخی از بزرگترین میادین امارات تمدید کرد.

این شرکت فرانسوی همچنین هفته گذشته یک موافقتنامه اولیه دو میلیارد دلاری برای ساخت 3 کارخانه پتروشیمی در ایران منعقد کرد.

مدیرعامل شرکت توتال در پاسخ به سوالی در مورد احتمال بازگشت تحریم های آمریکا علیه ایران در دوران ریاست جمهوری ترامپ گفت، قرارداد توتال منطبق با مقررات فعلی بین المللی است... اگر این قواعد تغییر کند، ما باید خودمان را با آن تطبیق دهیم.»

پ.ن از حالا می‌توان به مولفین کتاب‌های درسی توصیه کرد که در کتاب‌های تاریخ بنویسید که کاشانی و مصدق، نفت را ملی کردند اما برخی آن را برای دشمن به تاراج گذاشتند.