ابهام در عملکرد دولت در پسا برجام؛ جذب 3 میلیارد دلار توهمی یا واقعی؟

ابهام در عملکرد دولت در پسا برجام؛ جذب 3 میلیارد دلار توهمی یا واقعی؟شنبه 25 ارديبهشت 1395 ساعت 20:28
شناسه خبر : 241961
ابهام در عملکرد دولت در پسا برجام؛ جذب 3 میلیارد دلار توهمی یا واقعی؟ / تناقضات فراوان در آمار ارائه شده از سوی دولت تدبیر و امید

فاصله میان جذب و تصویب سرمایه خارجی خود فاصله زمین است تا عرش بطوریکه در سال های 89 تا 91، 20 میلیارد دلار سرمایه خارجی در کشور به تصویب رسیده ولی آنچه در عمل جذب شده به 12 میلیارد دلار نرسیده است. جذب 7 میلیارد دلار سرمایه خارجی تا پایان 94 در صحبت های خزاعی به 2.6 میلیارد دلار تصویبی در سال 94 ختم گردید که مطمئنا جذب آن بیش از 2 میلیارد دلار نخواهد بود.

گروه اقتصادی – رجانیوز: روحانی در حالی در کرمان از جذب 3 میلیارد دلار سرمایه خارجی به کشور در 4 ماهه گذشته پسا برجام گفت که تاکنون هیچ آماری مبنی بر جذب سرمایه گذاری خارجی در ایران از سوی مقامات رسمی وزارت اقتصاد و دارایی همچون طیب نیا وزیر اقتصاد، خزاعی رئیس سازمان سرمایه گذاری خارجی، اتاق بازرگانی و آنکتاد UNCTAD منتشر نشده و مشخص نیست در صورت جذب این مقدار سرمایه، این جذب به صورت قرض است یا سرمایه گذاری مستقیم خارجی و قرار است در کدام بخش از کشور سرمایه گذاری شود.

به گزارش رجانیوز؛ رئیس جمهور در کرمان گفت:

از منظر قانون ۵ نوع سرمایه گذاری خارجی در ایران مجاز است :

۱) روش های غیر قرضی – سرمایه گذاری مستقیم (FDI)

2- روش های غیر قرضی – سرمایه گذاری غیر مستقیم
ب) قراردادهای بیع متقابل (Buy Back)
ج) مشارکت مدنی JV (Joint Venture)

3) روش های قرضی
الف) روش ساخت، بهره برداری و واگذاری BOT (Build-Operate-Transfer)
ب) ساخت، تملک، بهره برداری BOO (Build – Own – Operate )
ج) ساخت، تملک، بهره برداری، واگذاری BOOT (Build-Own-Operate-Transfer )
د) ساخت، اجاره، واگذاری BLT (Build – Lease – Transfer)

تمامی این انواع سرمایه گذاری برای خود دنیایی مجزا داشته و در خصوص محاسن و معایبی دارند. ولی بطور کلی می توان گفت بهترین نوع سرمایه گذاری خارجی که مورد استقبال همه اقتصاددانان است نوع سرمایه گذاری مستقیم (FDI) بوده چرا که با هوشمندی طرف ایرانی می توان انتقال دانش فنی و تکنولوژی روز دنیا، افزایش توانمندی نیروی انسانی، مشارکت در سود و زیان، اشتغال زایی، عدم نیاز به سپردن تعهد مالی و تجربه‌های مدیریتی را در این نوع سرمایه گذاری کسب کرد. برای همین آنچه در تمامی سال های اخیر در آمارها به آن برای شدت بخشیدن به رشد اقتصادی استناد گردیده و به آن استناد شده میزان سرمایه گذاری مستقیم خارجی بوده بطوریکه اوج سرمایه گذاری خارجی مستقیم در ایران هرگز از حدود 4.5 میلیارد دلار در سال، حتی در سال های بدون تحریم فراتر نرفته است که مربوط به سال 1392 می باشد. البته در این سال 16 میلیارد دلار فاینانس هم جذب شده ولی از آنجا که فاینانس همان وام استقراضیست دردسرهای خاص خود را دارد بطوریکه جذب بیش از حد (40 میلیارد دلار) وام های استقراضی در دولت سازندگی تورم 49.5 درصدی را در کشور با خود به همراه داشت.

با این حال آقای روحانی و تیم اقتصادی وی هنوز مشخص نکرده اند که این سرمایه گذاری انجام شده در چه قالبی است و البته سوال مهم دیگر اینکه در چه بخشی سرمایه گذاری شده است. آیا این سرمایه گذاری در بخش صنعت است یا خدمات؟ سرمایه گذار خارجی برای فروش محصول خود به ایران حاضر به ارائه تسهیلات مالی شده یا اینکه خواهان ورود به عرصه تولید در کشور است. این سرمایه گذاری ها در صنایع مادر و دولتی شکل گرفته یا در راستای اصل 44 در تقویت بخش مردمی اقتصاد. سرمایه گذاری انجام شده در صنایع پیشرفته و Hi_Tech است یا قرار است سرمایه گذار خود رقیب دیگر تولید کنندگان ایرانی شود؟ آیا سرمایه گذار حاضر به انتقال تکنولوژی از اصول اقتصاد مقاومتی شده یا نه کما فی سابق بصورت رایگان بازار ایران در اختیارش قرار گرفته است؟ سرمایه اعلامی صرفا مصوب است یا جذب قطعی شده؟ اگر جواب جذب قطعی است چطور سرمایه گذار خارجی توانسته بروکراسی اداری و پروسه های عملیاتی چون تملیک زمین، دریافت مجوزهای اداری و ... که مطابق استانداردهای جهانی حداقل یکسال برای پروژه های کوچک و حداکثر 5 سال برای پروژه های کلان و ملی زمان میبرد را طی 4 ماه بگذراند؟

ده ها سوال مهم و حیاتی دیگر می توان در خصوص سرمایه گذاری خارجی اعلامی پرسید که تمامی آنها از سوی دولت اعتدال بی پاسخ است. البته می توان بی اطلاعی مسئولین از حوزه مدیریتی خود و عدم شفافیت در عملکرد را دلیلی بر بی پاسخ ماندن این سوال و ضعف شدید مدیریتی در دولت تدبیر و امید تلقی کرد چرا که رئیس سازمان سرمایه گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی وزارت اقتصاد و دارایی در خصوص جذب سرمایه گذاری خارجی در سال گذشته حرف های ضد و نقیص فراوانی داشته است. وی در بهمن سال قبل خبر از 7 میلیارد سرمایه گذاری خارجی جذب شده تا پایان سال 94 داد. در روزهای پایانی سال قبل حرف از مصوب بودن نه جذب این سرمایه ها داد و در آخرین جلسه هیات سرمایه گذاری خارجی 94 از تصویب 2.6 میلیارد دلار سرمایه خارجی در قالب 14 طرح در همان سال خبر داد.

فاصله میان جذب و تصویب سرمایه خارجی خود فاصله زمین است تا عرش بطوریکه در سال های 89 تا 91، 20 میلیارد دلار سرمایه خارجی در کشور به تصویب رسیده ولی آنچه در عمل جذب شده به 12 میلیارد دلار نرسیده است. جذب 7 میلیارد دلار سرمایه خارجی تا پایان 94 در صحبت های خزاعی به 2.6 میلیارد دلار تصویبی در سال 94 ختم گردید که مطمئنا جذب آن بیش از 2 میلیارد دلار نخواهد بود.

صحبت کردن در فضای خیالی و بدور از عقلانیت بازار سرمایه، نه شایسته رئیس سازمان سرمایه گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی وزارت اقتصاد و دارایی است و نه شایسته رئیس جمهور کشور. بهتر است روحانی بجای صحبت های احساسی و انتخاباتی با ارائه آمار دقیق، پاسخگوی عملکرد خود در پسابرجام باشند تا برای مردم مشخص شود چه میزان از وعده های داده شده از سوی دولت تدبیر و امید عملیاتی گردیده اند.

گفتگوی هم میهن...