تا حالا قمپز در کردی؟

گاهی در محاوره روزمره عباراتی را می شنویم که معنی و تاریخچه آن را نمی‌دانیم. به عنوان مثال بارها شنیده‌ایم که «فلانی قمپوز در می‌کنه» یا «فلانی قمپوز در کرد.»
قمپز در کردن از کجا آمده است؟ قمپوز در اصل «قپوز» بوده است که نام توپی است که عثمانی‌ها در سلسله جنگ‌هایی که با ایران داشته‌اند مورد استفاده قرار می‌دادند. این توپ اثر تخریبی نداشت چرا که در آن از گلوله استفاده نمی‌شد و فقط از باروت و پارچه‌های کهنه که با فشار درون لوله توپ جای می‌دادند تشکیل شده بود. هدف از استفاده آن ایجاد رعب و وحشت در بین سپاهیان و ستوران بوده است.

در جنگ‌های اولیه بین ایران و عثمانی این توپ نقش اساسی در تضعیف روحیه سربازان ایرانی داشت ولی بعدها که دست آنها رو شد دیگر فاقد اثر اولیه بود و هر گاه صدای دلخراش این توپ به صدا در می‌آمد، سپاهیان می‌گفتند: «نترسید قمپوز درکردند.»