عوامل اجتماعی مؤثر در طلاق عاطفی

طلاق عاطفی در طبقات متوسط و بالا بیشتر نمود دارد

ستار پروین در پاسخ به این سؤال که در چه خانواده هایی بیشتر احتمال شکل گرفتن طلاق عاطفی وجود دارد گفت: با توجه به تحقیقات صورت گرفته، در قشر سنتی جامعه این موارد کمتر اتفاق می افتد و در طبقات متوسط و بالا این موضوع بیشتر نمود داشته است. همچنین بین شرایط نامساعد اقتصادی خانواده و طلاق عاطفی رابطه معناداری مشاهده نشده است و به همین خاطر می بینیم که حتی در طبقات پایین جامعه که درآمد کمتری دارند، میزان طلاق عاطفی کمتر از اقشار طبقه بالا و متوسط است.

شرایط اقتصادی از علل فرعی بروز طلاق عاطفی در بین خانواده ها است

او ادامه داد: شاید درست تر این است که ما شرایط اقتصادی را به عنوان یک عامل فرعی در بروز طلاق عاطفی در نظر بگیریم نه عامل اصلی. البته این به معنای آن نیست که خانواده ای که شرایط اقتصادی مناسب ندارد، دچار طلاق عاطفی نمی شود بلکه یک سری عوامل اصلی دیگر دخیل در این مسأله هستند.

تغییرات اجتماعی و ظهور خانواده مدرن

عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی همچنین یادآور شد که تغییرات اجتماعی و افزایش آزادی های فردی زنان در این موضوع دخیل است که موجب تغییر ساختار های خانواده و ایجاد یک سری مطالبات در زنان شده است. او نقطه تعارض این تغییرات را این طور بیان کرد که ممکن است مردی که دارای تفکرات سنتی تری است با این انتظارات تغییریافته زن خانواده مخالفت کند و به راحتی آن خواسته ها را قبول نکند و این موضوع زمینه ساز مشاجرات بسیاری در میان خانواده شود.

شبکه های اجتماعی علت یا معلول بروز طلاق عاطفی؟

پروین به شبکه های اجتماعی نیز اشاره کرد و گفت: یکی از کانون های تعارض و تصمیمات خانواده امروز ما شبکه های اجتماعی است. یعنی زوجینی که به لحاظ فیزیکی و روانی ارتباط نزدیکی با یکدیگر ندارند، تلاش می کنند نیازهای برآورده نشده خود را در فضای دیگری به جز خانواده جست وجو کنند. البته بسیاری، فضای مجازی را به عنوان یکی از پیامدهای مشکل در روابط زن و شوهر می دانند یعنی وقتی که فضای خانواده سرد باشد، زوجین به فضای مجازی رو می آورند و سعی می کنند خود را با آن سرگرم کنند. به عبارتی شبکه های اجتماعی هم می تواند نقش علت را بازی کند و هم نقش معلول و در موارد مختلف، این عامل متفاوت است.

این پژوهشگر در انتها خاطرنشان کرد: برای طلاق عاطفی زمان مشخصی نداریم؛ اما اکثر اختلافات در سال های اولیه زندگی مشترک به وجود می آید و زوجین وارد دنیای جدیدی با نقش ها و هنجارهای متفاوت می شوند و تعارضات و مسائل از همان ابتدا خود را نشان می دهد اما همیشه باید آماده دفاع در برابر طلاق عاطفی باشیم و مهارت های دفاع را قبل از ازدواج آموزش ببینیم.

نادیده گرفته شدن زنان در طلاق عاطفی و راهکارهای مقابله ای آنان

شهره روشنی دانش آموخته مقطع دکترای رشته مطالعات زنان دانشگاه تربیت مدرس در گفت وگو با مهرخانه، با رویکردی روان شناسانه به موضوع طلاق عاطفی پرداخت و درباره علل و شرایط پیدایش این معضل در میان خانواده ها گفت: در تحقیقات مان، علل و شرایط میانجی بروز پدیده طلاق عاطفی در میان زن و شوهرها را بررسی کردیم. شرایط علی درواقع به شرایطی اطلاق می شود که مربوط به رابطه میان زن و شوهر است و شرایط میانجی شرایطی خارج از رابطه مثل تاریخچه زندگی، شغل و وضعیت اقتصادی و... است.

او درباره نتایج بررسی های خود گفت: در مجموع متوجه شدیم که طلاق عاطفی در نگاه زنان، نادیده گرفته شدن است. یعنی زن ها نوعی نادیده گرفته شدن را حس و تجربه می کنند و این امر در سه حوزه نیازها، نظرات و انتظارات است.

این پژوهشگر در ادامه به جزییات علل بروز طلاق عاطفی پرداخت و تصریح کرد: اگر به صورت جزیی تر و دقیق تر درباره علت ها بحث کنیم باید به شرایط انتخاب همسر هم اشاره کنیم که بسیاری از زنانی که دچار این مشکل در رابطه با همسرشان شدند، اعتقاد داشتند که اصلاً در انتخاب همسر اختیار نداشتند و شرایط انتخابِ درست برایشان فراهم نبوده است.

او افزود: بعد از بحث انتخاب همسر که آن را به عنوان یک علت ریشه ای در این موضوع می دانم، وارد روابط زوجین می شویم. نادیده گرفته شدن نیازهای عاطفی و بی توجهی همسر، عدم همدلی و همراهی، رفتارهای خشونت آمیز یا آزاردهنده همسر، عدم صرف وقت با یکدیگر، نارضایتی جنسی و اختلال در ارتباطات کلامی، بی اعتمادی، سلب آزادی های مشروع زن، ناهماهنگی زن و شوهر که بحث عدم تناسب فکری و اعتقادی زن و شوهر و عدم تناسب فرهنگ خانواده ها مطرح می شود، عدم تعادل روحی همسر، وابستگی غیرمتعارف مرد به خانواده خود، عدم احساس مسؤولیت مرد، مغایرت انتظارات زن با واقعیت زندگی؛ این ها شرایط علی طلاق عاطفی در میان خانواده ها هستند که بر روابط زن و شوهر اثرگذار است.